Kwarts zou genoemd zijn naar het Slavische woord ‘kwardy’ of hard of mogelijk naar het Griekse woord voor ijs ‘krystallos’, gezien de Grieken geloofden dat de kwartskristal gefossiliseerd ijs was.
Deze overvloedig voorkomende steen maakt twaalf procent van de aardkorst uit! Kwarts is goed van glas te onderscheiden door zijn dubbele lichtbreking en door het ontbreken van kleine luchtbelletjes zoals vaak bij glas het geval is. Kwarts is ook harder dan glas. Kwarts wordt sinds duizenden jaren gebruikt. Romeinse vrouwen droegen kwartskristallen bollen om hun handen te koelen bij warm weer en Romeinse soldaten gebruikten de steen om het zonlicht te vangen en om wonden dicht te schroeien. Sinds de middeleeuwen worden kwartskristallen bollen gebruikt om de toekomst te voorspellen. Kwarts is mooi met diep wijnkleurige granaat. Kwarts zou een universele helende steen zijn die verheldering brengt over hetgeen genezen moet worden. Deze steen zou ook hoop, geluk en optimisme bevorderen. Belangrijke kwartsmijnen bevinden zich in Brazilië, Madagaskar, Namibië, Canada, de V.S. De Franse en Zwitserse Alpen zijn gekend voor hun mooie, grote kristallen.
Rozekwarts is een zeer geliefde kwartsvariëteit. Zijn zachtroze kleur is gevoelig voor zonlicht en kan daardoor verbleken. In Mesopotamië vond men rozekwarts die dateert van 7.000 v.C. In het oude Rome gebruikte men vaak rozekwarts voor het maken van stempels of zegels. Rozekwarts wordt ook wel de 'liefdessteen' genoemd. Zijn zachtroze tot donkerroze kleur is mooi in combinatie met andere pastelkleurige halfedelstenen of met zoetwaterparels. Hij zou tederheid, vergevingsgezindheid, medeleven en tolerantie bevorderen evenals het zelfbewustzijn sterken. Rozekwarts vindt men in Madagaskar, Brazilië, India, Duitsland en de V.S.
Rutielkwarts: deze heldere kwartsvariant bevat goudkleurige naaldjes van rutiel of titaniumoxide. Rutiel betekent in het Latijn 'roodachtig'. Rutielkwarts is mooi in combinatie met granaat of veelkleurige tourmalijn. Deze steen zou fysiek en mentaal evenwicht bevorderen, zodat men zijn eigen weg kan vinden. Velen geloven dat hij helpt bij depressies en het verminderen van angst. Brazilië vormt een belangrijke bron voor rutielkwarts.
Rookkwarts. Goede, natuurlijke rookkwarts is moeilijk te vinden. De meeste rookkwarts is bergkristal die door een hittebehandeling zijn bruinzwarte kleur krijgt. (In Sri Lanka noemen ze alle kwartsvarianten topaz in het Engels.) Rookkwarts is goed te combineren met kwartskristal, paarse of pechekleurige parels of met citrine. Rookkwarts zou goed zijn tegen negativiteit, hyperactiviteit en concentratiemoeilijkheden. Deze kwartssoort is ondermeer in Brazilië te vinden.